Jord

Interview met Robbert Harteveld

Individuele warmtepompen bieden elk wat wils

Efficiënt en milieuvriendelijk warmte en koude leveren aan gebouwen, het is mogelijk dankzij warmtepompen. Met het toepassen van individuele warmtepompen is per woning zelfs nog meer winst te behalen, stelt Giesbers InstallatieGroep. Dit zusterbedrijf en partner van Jord pioniert al ruim tien jaar met deze techniek. En dankzij zijn kennisvoorsprong investeert Giesbers volop in verdere innovatie. Denk bijvoorbeeld aan de integratie van warmte-koude oplossingen in een heipaal.

Robbert Harteveld, innovatiemanager bij Giesbers, wordt meteen enthousiast als hij over de wereld van warmtepompinstallaties praat: “Energetisch bekeken zijn individuele warmtepompen gelijkwaardig of misschien zelfs efficiënter dan collectieve WKO- systemen.” “Wij gebruiken water van zo’n 12 graden Celsius als bron. Dat water transporteren we door het gebouw heen. Een gebouw is vrijwel altijd warmer, dus het water wordt nog eens een paar graden opgewarmd als het naar de woningen toestroomt. Giesbers plaatst de warmtepompen in de woning zelf en niet in het collectieve deel van de installatie. Hierdoor wordt centraal in de woning het verwarmingswater opgewarmd en zo nodig de boiler gevuld. Zo kun je per woning onafhankelijk verwarming, koeling en tapwater leveren.”

Individuele warmtepompen bieden elk wat wils

Duurzaam rendement
En deze op zichzelf staande systemen werken bij elkaar opgeteld kostenbesparend, stelt Harteveld: “Het is bij de aanschaf en installatie iets duurder dan een collectief systeem, maar het hangt er vooral vanaf hoe je er als geheel naar kijkt en welk exploitatieplan je er bij maakt. De onderhoudskosten zijn aanzienlijk lager ten opzichte van een openbronsysteem dat continu moet draaien, met alle energiekosten van dien. Onze individuele systemen hebben een eigen transportpomp en deze gaat alleen aan als er daadwerkelijk warm water geproduceerd moet worden. Uiteindelijk is dit systeem over de jaren heen aantrekkelijker, ook financieel.”Harteveld leunt daarbij als voormalig warmtepompspecialist en inmiddels innovatiemanager op de jarenlange kennis en ervaring die Giesbers InstallatieGroep heeft opgedaan. Momenteel richt de installateur zich vooral bij nieuwbouwprojecten – “zo’n 90 procent”, zegt Harteveld – en de overige 10 procent in renovatieprojecten. “Vorig jaar hebben we 2700 individuele warmtepompen geplaatst en in totaal al meer dan 25.000”, schetst hij. “Wij kopen deze apparaten weliswaar in, maar we denken volop mee met de fabrikanten over hoe deze apparaten nog beter kunnen. Want als Giesbers willen wij niet met de massa meelopen, maar early adaptors zijn om continu vijf jaar voorop te lopen.”

Individuele warmtepompen bieden elk wat wils

Een van de projecten waar Harteveld het meest trots op is, is het Sluishuis in Amsterdam. In deze eyecatcher op IJburg heeft Giesbers 442 appartementen voorzien van laagtemperatuur vloerverwarming middels een warmtepompinstallatie. “Vlak voor de zomervakantie hebben we dit opgeleverd. Dat is echt een uniek project. Daar heeft iedereen echt een huzarenstukje geleverd.” Ook het 4 Werelden-project in Spijkenisse staat hoog op de lijst met paradepaardjes, omdat het in 2010 opgeleverde project Giesbers de mogelijkheid gaf om voor de eerste maal honderden individuele warmtepompen te plaatsen.

Voorsprong behouden
Nu het Nederlandse woningbestand in hoog tempo gaat verduurzamen, is het voor installatiebedrijven als Giesbers noodzaak om continu te innoveren. “Op de renovatiemarkt zie je dat partijen op zoek zijn naar nieuwe oplossingen met betrekking tot de warmtebron. Bij utilitaire projecten valt de keuze meestal op openbronsystemen of gesloten bodemwarmtewisselaars. Met name bij bodemwarmtewisselaars verwacht ik dat er nog kleine stapjes gezet kunnen worden op het gebied van rendement.”Die innovatie is ook nodig door strengere regelgeving, zegt Harteveld: “Een uitdaging is dat de mogelijkheid tot het boren naar bronnen steeds verder beperkt wordt. Zo mag je in Utrecht en Noord-Brabant niet meer diep boren vanwege het grondwater. En bij stedelijke projecten is het boren nog eens extra lastig, want deze bronnen moeten redelijk ver uit elkaar liggen. Hoe los je dat op? Dat is de zoektocht die nu gaande is. Met dat vraagstuk is Giesbers ook aan het stoeien.”

Een mogelijke oplossing is er al, zo hoopt hij: een opnieuw uitgevonden heipaal. “Wij zijn bezig om een ‘energiepaal’ te ontwikkelen. Dat is een heipaal met aan de buitenzijde een wisselaar. We hebben inmiddels de eerste tests uitgevoerd, er van geleerd en we gaan het concept verder doorontwikkelen. Net als de fabrikanten zijn we op zoek naar nieuwe mogelijkheden voor het geval er nog meer beperkingen worden opgelegd.”

Individuele warmtepompen bieden elk wat wils

Gouden combinatie
Onafgebroken innoveren als installatiegroep en tegelijkertijd de aansluiting vinden bij een scale-up als Jord, het kan weleens een gouden combinatie vormen, denkt Harteveld: “Zo’n samenwerking met Jord levert ons meer omzet op bij de aanvankelijke installatie. Jord kan op zijn beurt 25 jaar beheer en onderhoud leveren aan bewoners. Deze combinatie maakt de samenwerking zo interessant. Partijen als projectontwikkelaars en woningcorporaties, zij gaan daar ook de vruchten van plukken.”

De Nieuwe Munt, dat bestaat uit 189 huurappartementen, is gelegen aan twee straatjes en een plein. In 2011 besloot Antares, samen met Jord, een warmte-koude-opslaginstallatie (WKO) te realiseren. “Deze WKO verzorgt de verwarming en verkoeling van 6000 vierkante meter aan vloeroppervlak”, zegt Vrinzen.

Voor alle seizoenen
Tijdens de winter zorgt de WKO er voor dat alle woningen op een aangename temperatuur worden gehouden. Op warme zomerdagen voorziet het systeem in koeling met behulp van het in de winter gekoelde grondwater. Jord onderhoudt de installatie en zorgt er samen met Antares voor dat eventuele storingen snel worden verholpen. Ook verzorgt Jord de bemetering.

“Zo’n 90 procent van alle benodigde energie voor De Nieuwe Munt wordt opgewekt met deze WKO, de overige 10 procent met zonnepanelen. Wel moet de WKO soms worden bijgestookt met CV-ketels. Daar willen we nog een duurzaamheidsslag maken.”

Individuele warmtepompen bieden elk wat wils

Duurzame keuzes
De keuze voor de duurzame WKO-installatie bij De Nieuwe Munt was geen eenvoudige voor Antares, meent Vrinzen. Mede met adviezen vanuit Jord werd de keuze voor een WKO gemaakt. “Jord heeft de kennis en ervaring in huis om dit uit te voeren”, zegt hij. “Alles is goed uit-geëngineerd door Jord. Zij beheren de WKO-installatie keurig conform de vergunning van de provincie Limburg.”

Ook de service en informatievoorziening vanuit Jord naar de bewoners en gebruikers van de woningen is goed, meent Vrinzen. “Al ontstaan ook bij hen nu problemen door de torenhoge energieprijzen. Het blijven dure energiekosten voor onze doelgroep. Een WKO is een kostbare installatie, inclusief de bemetering en dergelijke.”

Richting de toekomst wil Antares dan ook de installatie nog verder verduurzamen. “Jord gaat met ons meedenken op het gebied van de constructie. Ons doel daarbij is om de energiekosten nog verder te reduceren voor onze huurders. Heel belangrijk verder is dat we de installatie kunnen gaan optimaliseren richting 2050 naar gasloos. De koude en de warmtebron in de bodem zijn in balans waardoor deze een oneindige bron kunnen zijn voor de toekomst.”

Jord