Robbert Harteveld, innovatiemanager bij Giesbers, wordt meteen enthousiast als hij over de wereld van warmtepompinstallaties praat: “Energetisch bekeken zijn individuele warmtepompen gelijkwaardig of misschien zelfs efficiënter dan collectieve WKO- systemen.” “Wij gebruiken water van zo’n 12 graden Celsius als bron. Dat water transporteren we door het gebouw heen. Een gebouw is vrijwel altijd warmer, dus het water wordt nog eens een paar graden opgewarmd als het naar de woningen toestroomt. Giesbers plaatst de warmtepompen in de woning zelf en niet in het collectieve deel van de installatie. Hierdoor wordt centraal in de woning het verwarmingswater opgewarmd en zo nodig de boiler gevuld. Zo kun je per woning onafhankelijk verwarming, koeling en tapwater leveren.”
Duurzaam rendement
En deze op zichzelf staande systemen werken bij elkaar opgeteld kostenbesparend, stelt Harteveld: “Het is bij de aanschaf en installatie iets duurder dan een collectief systeem, maar het hangt er vooral vanaf hoe je er als geheel naar kijkt en welk exploitatieplan je er bij maakt. De onderhoudskosten zijn aanzienlijk lager ten opzichte van een openbronsysteem dat continu moet draaien, met alle energiekosten van dien. Onze individuele systemen hebben een eigen transportpomp en deze gaat alleen aan als er daadwerkelijk warm water geproduceerd moet worden. Uiteindelijk is dit systeem over de jaren heen aantrekkelijker, ook financieel.”Harteveld leunt daarbij als voormalig warmtepompspecialist en inmiddels innovatiemanager op de jarenlange kennis en ervaring die Giesbers InstallatieGroep heeft opgedaan. Momenteel richt de installateur zich vooral bij nieuwbouwprojecten – “zo’n 90 procent”, zegt Harteveld – en de overige 10 procent in renovatieprojecten. “Vorig jaar hebben we 2700 individuele warmtepompen geplaatst en in totaal al meer dan 25.000”, schetst hij. “Wij kopen deze apparaten weliswaar in, maar we denken volop mee met de fabrikanten over hoe deze apparaten nog beter kunnen. Want als Giesbers willen wij niet met de massa meelopen, maar early adaptors zijn om continu vijf jaar voorop te lopen.”
Een van de projecten waar Harteveld het meest trots op is, is het Sluishuis in Amsterdam. In deze eyecatcher op IJburg heeft Giesbers 442 appartementen voorzien van laagtemperatuur vloerverwarming middels een warmtepompinstallatie. “Vlak voor de zomervakantie hebben we dit opgeleverd. Dat is echt een uniek project. Daar heeft iedereen echt een huzarenstukje geleverd.” Ook het 4 Werelden-project in Spijkenisse staat hoog op de lijst met paradepaardjes, omdat het in 2010 opgeleverde project Giesbers de mogelijkheid gaf om voor de eerste maal honderden individuele warmtepompen te plaatsen.
Voorsprong behouden
Nu het Nederlandse woningbestand in hoog tempo gaat verduurzamen, is het voor installatiebedrijven als Giesbers noodzaak om continu te innoveren. “Op de renovatiemarkt zie je dat partijen op zoek zijn naar nieuwe oplossingen met betrekking tot de warmtebron. Bij utilitaire projecten valt de keuze meestal op openbronsystemen of gesloten bodemwarmtewisselaars. Met name bij bodemwarmtewisselaars verwacht ik dat er nog kleine stapjes gezet kunnen worden op het gebied van rendement.”Die innovatie is ook nodig door strengere regelgeving, zegt Harteveld: “Een uitdaging is dat de mogelijkheid tot het boren naar bronnen steeds verder beperkt wordt. Zo mag je in Utrecht en Noord-Brabant niet meer diep boren vanwege het grondwater. En bij stedelijke projecten is het boren nog eens extra lastig, want deze bronnen moeten redelijk ver uit elkaar liggen. Hoe los je dat op? Dat is de zoektocht die nu gaande is. Met dat vraagstuk is Giesbers ook aan het stoeien.”
Een mogelijke oplossing is er al, zo hoopt hij: een opnieuw uitgevonden heipaal. “Wij zijn bezig om een ‘energiepaal’ te ontwikkelen. Dat is een heipaal met aan de buitenzijde een wisselaar. We hebben inmiddels de eerste tests uitgevoerd, er van geleerd en we gaan het concept verder doorontwikkelen. Net als de fabrikanten zijn we op zoek naar nieuwe mogelijkheden voor het geval er nog meer beperkingen worden opgelegd.”
Gouden combinatie
Onafgebroken innoveren als installatiegroep en tegelijkertijd de aansluiting vinden bij een scale-up als Jord, het kan weleens een gouden combinatie vormen, denkt Harteveld: “Zo’n samenwerking met Jord levert ons meer omzet op bij de aanvankelijke installatie. Jord kan op zijn beurt 25 jaar beheer en onderhoud leveren aan bewoners. Deze combinatie maakt de samenwerking zo interessant. Partijen als projectontwikkelaars en woningcorporaties, zij gaan daar ook de vruchten van plukken.”